293.Tovbə
Qur’an:
«Bəndələrinin tovbəsini qəbul edən, gunahları bağışlayan və sizin nə etdiyinizi bilən Odur.»
973.Allahın Peyğəmbəri (s):«Tovbə kecmişdə olanların ustunu ortur.»
974.Allahın Peyğəmbəri (s):«Gunahından tovbə etmiş şəxs gunah etməmiş şəxs kimidir.»
975.İmam Əli (ə):«Tovbə gunahları təmizləyər və qəlbi yuyar.»
294.Tovbə edənin məqamı
Qur’an
«Allah tovbə edənləri və pak olanları sevir.»
Hədis:
976.Allahın Peyğəmbəri (s):«Allah yanında tovbə etmiş momin kişi və momin qadından sevimli hec nə yoxdur.»
977.Allahın Peyğəmbəri (s):«Adəm ovladının hamısı səhv və xəta edir, xəta edənlərin ən yaxşısı tovbə edənlərdir.»
978.Allahın Peyğəmbəri (s):«Həqiqətən Allahın oz bəndəsinin tovbə etməsindən sevinci uşağı olmayanın uşağı olduqda, bir şey itirən kəsin itirdiyini tapdıqda və susuz şəxsin su tapan zaman duyduğu sevincdən coxdur.»
295.Tovbə edənlər
Qur’an:
«Tovbə, ibadət və şukr-səna edənlər, oruc tutanlar, ruku və səcdə edənlər….»
Hədis:
979.Allahın Peyğəmbəri (s):«Tovbə etmiş şəxsin dord nişanəsi var: əməli yalnız Allaha gorə xalisləşdirmək, batili tərk etmək, haqqa bağlılıq və yaxşılığa hərislik.»
980.İmam Əli (ə) tovbə edənlərin vəsfində buyurmuşdur:«Gunah ağaclarını goz və qəlblərinin qabağında basdırıblar və onları peşmancılıq suyu ilə suvarıblar. Bu ağaclar onlara salamatlıq barı verib və arxasınca razılıq və kəramət gətirib.»
981.İmam Səccad (ə) munacatlarının birində: «Bizi o kəslərdən et ki, …… nəfsi istəklərin od pərdəsini tovbə yaşı tokməklə kəsiblər və nadanlıq qablarını həyat suyunun zulalı ilə yuyublar.»
296.Tovbənin qəbul olunması
Qur’an:
«Bəndələrinin tovbəsini qəbul edən, gunahları bağışlayan….Odur»
Hədis:
982.İmam Əli (ə): «Tovbə (etmək uğuru) verilmiş şəxs onun qəbul edilməsindən məhrum edilməz və istiğfar (etmək uğuru) verilmiş şəxs isə bağışlanmaqdan məhrum qalmaz!»
297.Tovbə nə vaxt qəbul edilir?
Qur’an:
«Gunah işlər gorməkdə davam edərək olum yetişən anda «mən indi tovbə etdim» deyənlərin və kafir olaraq olənlərin tovbəsi qəbul olunmaz.»
Hədis:
983.Allahın Peyğəmbəri (s):«Kim (əzabı) muşahidə etməmişdən qabaq tovbə etsə, Allah onun tovbəsini qəbul edər.»
984.İmam Baqir (ə) əli ilə boğazına işarə edərək buyurmuşdur:«Can bura catanda alim və bilənin tovbəsi (tovbə etməyə bir yolu) yoxdur, amma nadanın var.»
985.İmam Rza (ə) «Allah-taala nə ucun Fir’onu iman gətirməsinə və Onun birliyini iqrar etməsinə baxmayaraq suda batırdı?» sualının cavabında buyurmuşdur:«Cunki o əzabı muşahidə edən zaman iman gətirdi, əzabı muşahidə edən zaman iman gətirmək isə qəbul edilməz.»
298.Peşman olmaq bir nov tovbədir
986.Allahın Peyğəmbəri (s):«Peşmancılıq tovbədir.»
987.İmam Əli (ə):«Gunahdan peşman olmaq istiğfardır.»
988.İmam Əli (ə):«Qəlbin peşman olması gunahın ustunu ortər.»
299.Səmimi etiraf
Qur’an:
«Digər bir dəstə gunahını etiraf etdi ki, onlar yaxşı bir əməl ilə pis bir əməli bir-birinə qarışdırmışlar. Ola bilər ki, Allah onların tovbələrini qəbul etsin.»
Hədis:
989.İmam Əli (ə):«Oz gunahını etiraf edən gunahkar, oz əməli ilə oyunən itaətkardan daha yaxışıdır.»
990.İmam Baqir (ə):«Vallah, gunahı etiraf edən şəxsdən başqa hec kəs ondan qurtulmaz.»
991.İmam Baqir (ə):«Vallah, Allah-taala insanlardan yalnız iki şey – nemətlərini daha da artırmaq ucun onlara gorə şukr etmələrini və gunahlarını bağışlamaq ucun gunahlarını e‘tiraf etmələrini istəyib.»
300.Tovbənin sutunları
Qur’an:
«Hər kəs zulmundən sonra tovbə etsə və ozunu duzəltsə Allah onun tovbəsini qəbul edər. Həqiqətən Allah bağışlayan və rəhm edəndir.»
«Şubhəsiz ki, Mən tovbə edib iman gətirəni və yaxşı işlər gorub sonra doğru yolu tutanı cox bağışlayanam.»
Hədis:
992.İmam Əli (ə):«Tovbə dord sutun - qəlbdə peşmancılıq (kecirmək), dil ilə bağışlanma istəmək, bədən uzvləri ilə əməl etmək və (gunaha) qayıtmamaq qərarı uzərində dayanmışdır.»
993.əl-Kafi:«Nəx’ə tayfasının boyuklərindən biri olan Vəhəb ibn Əbdi Rəbbih deyir:«İmam Baqirə (ə) dedim:«Mən Həccacın zamanından indiyə kimi vali olmuşam, mənim tovbəm qəbul olar?» Həzrət susdu. Mən sozumu bir də təkrar etdim. Həzrət buyurdu:«Xeyr, yalnız bu istisna ilə (tovbən qəbul ola bilər) ki, hər bir haqq sahibinin haqqını ozunə qaytarasan.»
301.Tovbənin novləri
994.Allahın Peyğəmbəri (s):«Hər bir gunah ucun (ona uyğun) bir (tərzdə) tovbə et, gizli gunah ucun gizli tovbə və aşkar gunah ucun aşkar tovbə!»
302.Səmimi və xalis niyyətlə tovbə
Qur’an:
«Ey iman gətirənlər! Allaha səmimi-qəlbdən və xalis niyyətlə tovbə edin.»
Hədis:
995.Allahın Peyğəmbəri (s):«Səmimi-qəlbdən və xalis niyyətlə edilmiş tovbə etdiyin gunahdan peşman olmağın, Allahdan bağışlanma diləməyin və bir də hec vaxt ona qayıtmamağındır.»
996.İmam Hadi (ə) səmimi-qəlbdən edilmiş xalis tovbə barəsindəki sualın cavabında buyurmuşdur:«Səmimi və xalis tovbə batinin zahir kimi və (hətta) ondan da yaxşı olmasıdır.»
303.Tovbəni təxirə salmaq, gecikdirmək
997.İmam Əli (ə):«Gunah edən zaman tovbə ilə onun məhvinə tələs.
998.İmam Əli (ə):«Tovbə işini sabaha saxlayan kəs olumun hucumu ilə cox boyuk təhlukə qarşısındadır.»
999.İmam Cavad (ə):«Tovbəni təxirə salmaq aldanmaq və qəflətdir, bu gun-sabah etmək isə caşqınlıq və məəttəlcilik!»
304.Tovbədən daha asan…
1000.İsa Məsih (ə):«Camaata borclu olmayan kəs, borclu olub borcunu vaxtında qaytaran kəsdən də daha rahat və qəmi azdır. Həmcinin gunah etməyən kəs, gunah edib hətta səmimi qəlbdən xalis tovbə edən və Allaha tərəf qayıdandan daha rahat və xatircəmdir.»
1001.İmam Əli (ə):«Gunah etməmək tovbə(nin qəbul olunmasını) istəməkdən daha asandır.»
305.Allah-taalanın tovbə edən şəxsin eyblərinin ustunu ortməsi
1002.İmam Əli (ə):«Kim (Allaha tərəf) qayıtsa Allah da ona (tərəf) qayıdar və onun bədən uzvlərinə və yerin hər bir parcasına onun abrını qorumaq, eyblərinin ustunu ortmək və əməlləri qoruyan mələklərin onun barəsində yazdıqları gunahların onların yadlarından cıxarılması əmr edilər.»
306.Pis əməllərin yaxşı əməllərə cevrilməsi
Qur’an:
«Ancaq tovbə edib iman gətirən və yaxşı işlər gorənlərdən başqa! Allah onların pis əməllərini yaxşı əməllərə cevirər. Allah bağışlayan və rəhm edəndir.»
Hədis:
1003.İmam Sadiq (ə):«Allah-taala Davud peyğəmbərə (əla nəbiyyina və alihi və əleyhis-səlam) vəhy etdi ki:«Ey Davud! Momin bəndəm gunah etsə və sonra həmin gunahdan uz dondərərək tovbə etsə və onu xatırlayan zaman Məndən həya etsə onu bağışlayar, həmin gunahı əməlləri qoruyub saxlayan mələklərin yadından cıxarar və onu yaxşılığa cevirərəm. Mənim bu işdən hec bir cəkinəcəyim yoxdur. Cunki Mən mehribanların ən mehribanıyam.»
307.Allahın əvəzinə hokm cıxarmaq
1004.Allahın Peyğəmbəri (s):«Ummətimdən vay o kəslərə ki, Allahın əvəzinə hokm cıxarırlar. O kəslər ki deyirlər:«Filankəs Cənnətlikdir, filanikəs Cəhənnəmlik.»
1005.Allahın Peyğəmbəri (s):«Gunlərin birində bir kişi dedi:«Vallah, Allah filankəsi bağışlamayacaq.» Onda Allah-taala buyurdu:«Bu kimdir ki, Mənim filankəsi bağışlamayacağıma and icir? Mən həmin şəxsi bağışladım və ikincinin (saleh) əməlini «Allah filankəsi bağışlamayacaq» dediyinə gorə batil və puc etdim.»
